Những năm đầu đời của bé yêu đánh dấu bằng nhiều cột mốc. Nhưng cột mốc mà bạn sẽ nhớ nhất có lẽ là khi bé chập chững những bước đi đầu tiên trong đời.
Biết đi là bước phát triển lớn trong cuộc đời bé. Đây cũng là điều mà các bậc cha mẹ thường thắc mắc lẫn lo lắng không biết khi nào thì bé sẽ biết đi. Thực tế, mỗi bé đều học cách đi theo tiến triển riêng, do vậy bạn đừng vội lo lắng khi cục cưng của bạn vẫn chưa biết chập chững trong khi thiên thần tí hon của một người bạn đã biết đi. Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu khi bé nhà bạn đã sẵn sàng để tập đi, và những gì bạn có thể làm gì để giúp bé.
Khi nào bé biết đi?
Hầu hết các bé đều chập chững những bước đi đầu tiên vào ngày thôi nôi bé, nhưng thông thường từ khoảng 9 đến 18 tháng tuổi. Bạn đừng vội lo lắng nếu bé không phát triển theo đúng quy trình thông thường. Một số bé không bao giờ bò mà từ biết đứng chuyển sang biết đi luôn, điều này hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng ở giai đoạn này là bé sử dụng tay và chân cùng lúc để di chuyển. Nếu con bạn có những hành động như bên dưới, thì đó là dấu hiệu bé sắp biết đi:
- Lăn vòng
- Bò ngang
- Chạy trốn
- Leo cầu thang bằng tay
Hãy theo dõi sự tiến bộ của bé. Bạn có thấy bé vận động nhiều hơn tháng trước không? Bé có nhấc người lên khỏi mặt đất một chút không? Nếu có, bạn không phải lo lắng gì cả. Tuy nhiên, nếu hơn 1 năm tuổi mà bé không có bất kỳ biểu hiện nào muốn tập đi, bạn sẽ cần phải nói chuyện với bác sĩ.
Leo cầu thang bằng tay là dấu hiệu cho thấy bé sắp biết đi.
Khuyến khích bé tập đi như thế nào?
Hầu hết các bé đều tốn khoảng 1000 giờ tập luyện từ thời điểm bé biết đứng cho đến khi có thể tự đi một mình. Bạn có thể giúp bé chuẩn bị cho những bước chập chững đầu tiên như sau:
Khi bé chào đời:
Yêu cầu quan trọng nhất cho việc tập đi là có cơ lưng khỏe, và bé phát triển cơ lưng khỏe bằng cách nâng đầu khi nằm bằng bụng. Vì thế cần bạn dành nhiều thời gian cho bé nằm bụng khi bé thức giấc. Bạn cũng có thể đặt các món đồ chơi hoặc đồ vật thú vị ngoài tầm với của bé để kích thích bé.
Khi bé biết ngồi:
Giúp bé tập thăng bằng và di chuyển bằng cách lăn một trái bánh tới, lui với bé. Hoặc bạn cũng có thể giữ một món đồ chơi trước mặt bé và di chuyển đồ chơi sang hai bên. Điều này sẽ giúp bé nghiêng người qua bên này và bên kia. Khi bé chồm tới hoặc bò, bé sẽ phát triển thêm sức mạnh cho cổ, lưng, chân và tay, cũng như điều chỉnh hông nhiều hơn. Điều này sẽ giúp bé kéo người để đứng thắng và thụp xuống an toàn.
Khi bé biết đứng:
Bạn có thể giữ tay bé để bé đi trước mặt, đồng thời thỉnh thoảng bạn hãy buông một tay để bé có thể trải nghiệm sự thăng bằng. Hoặc bạn có thể đứng cách xa bé một chút và động viên khi bé có thể tự mình đứng vững. Đừng quên khuyến khích và khen ngợi bé thật nhiều.
Khi bé biết “đi dạo”:
Sau khi bé đã biết tự đứng vững, bé có thể bắt đầu đặt dấu tay khắp nhà khi bé chồm từ tường đến ghế rồi đến cả bàn. Bạn hãy giúp bé bằng cách sắp xếp các đồ đạc vững chắc để bé có thể bám lấy và bước đi khắp phòng. Có thể bé chưa biết ngồi xuống khi đang đứng, nhưng bé sẽ muốn học trước khi tự bước đi. Hãy đứng gần cạnh bé, dùng tay giúp bé nhẹ nhàng đặt mông xuống. Sau đó, bé sẽ có thể ngồi xuống mà không làm đau mông mình.
Cha mẹ góp vai trò hỗ trợ quan trọng giúp bé chuẩn bị cho những bước đi đầu tiên trong đời.
Các nguyên tắc an toàn
Bé mới biết đi có thể đi vòng quanh nhanh hơn bạn nghĩ! Những bước chuẩn bị sau đây sẽ giúp bảo vệ bé khỏi nguy hiểm:
- Loại bỏ các loại bàn thấp có cạnh sắc khó che chắn để ngăn thương tích cho bé khi va vào. (Những vết rách ở trên hay ở lông mày rất thường gặp giữa các trẻ tập đi trong phòng cấp cứu của bệnh viện.)
- Cất các đồ đạc dễ ngã.
- Rà soát dây nhợ trong nhà hoặc các đồ vật mà bé có thể vướng ngã. Cất thảm chùi chân, kéo lại các tấm thảm lỏng lẻo bị xê dịch và nhắc nhở, giám sát các anh chị em của bé cất hết đồ chơi của chúng đi.
- Lắp đặt các cửa an toàn ở trên và dưới cầu thang, và đừng quên giám sát khi bé ở trên cầu thang.
- Cất và khóa lại tất cả các món đồ có khả năng gây nguy hiểm cho bé.
Có nên mua xe tập đi?
Câu trả lời ngắn gọn là không! Bạn nên biết, chính quyền Canada đã có động thái cấm bán tất cả các loại xe tập đi, và Viện Hàn lâm Nhi khoa nước Mỹ cũng khuyến cáo một lệnh cấm tương tự tại quốc gia này. Theo thống kê, mỗi năm có hàng ngàn trẻ phải nhập việc do thương tích từ việc sử dụng xe tập đi, như ngã nhào xuống cầu thang hay đến gần lò bếp đang nóng. Hơn nữa, những chiếc xe tập đi còn ngăn cản sự phát triển bình thường các cơ trên của đôi chân bé.
Xe tập đi dễ gây thương tích nguy hiểm hơn là giúp bé tập đi.
Ghế nhún và hình ê-líp cho bé cũng không phải là ý hay. Dù các loại ghế này giúp giữ bé đứng thẳng, nhưng chúng không giúp bé tập đi nhanh hơn. Trên thực tế, những thiết bị này thậm chí còn làm chậm bước đi của bé nếu sử dụng quá thường xuyên. Chưa kể, cơ thể của bé không được chỉnh thẳng đúng cách thức khi bé ngồi trên các loại ghế này. Tốt hơn hết, bạn hãy để bé chơi trên sàn nhà hoặc trong khu vực chơi riêng dành cho bé.
Đôi giày đầu tiên cho bé
Khi ở trong nhà, tốt nhất bạn nên để bé đi bằng chân trần. Bàn chân trần giúp bé bám vào các mặt phẳng trơn như gỗ hay gạch men tốt hơn. Ra khỏi nhà thì bé sẽ cần một đôi giày. Những khuyến cáo sau sẽ giúp bạn tìm mua giày vừa vặn chân bé:
- Đừng mua giày vào đầu giờ sáng, vì chân thường phát triển khoảng 5% vào cuối ngày.
- Con bạn nên đứng khi bạn thử giày cho bé. Hãy bảo đảm bạn có thể ấn toàn bộ chiều rộng ngón cái của mình vào giữa chóp giày và cuối ngón chân bé, và gót chân chỉ nên vừa đủ khoảng trống để ôm gọn ngón út của bạn.
- Để bé chập chững đi giày quanh tiệm trong khoảng năm phút, sau đó cởi giày ra và quan sát chân bé. Nếu có các vết kích ứng nào thì đôi giày đó không phù hợp với bé.
- Kiểm tra độ vừa vặn của giày hàng tháng. Vì ở giai đoạn này chân bé phát triển rất nhanh. Và bạn hãy chuẩn bị tinh thần để viếng thăm tiệm giày mỗi 2-3 tháng.
Cuối cùng, dù vui mừng thế nào khi cục cưng chập chững những bước đi đầu tiên thì cũng bạn phải kiên trì. Mỗi bé đều có khung thời gian riêng để đạt cột mốc quan trọng này. Thế nên, sự giúp đỡ tốt nhất mà bạn có thể mang lại cho bé là: động viên, thiết lập các quy chuẩn an toàn, và chờ. Vì sẽ sớm thôi, những bước chân chập chững của bé cũng sẽ in dấu khắp nhà bạn!
Tap di – Cot moc quan trong trong cuoc doi be
Nhung nam dau doi cua be yeu danh dau bang nhieu cot moc. Nhung cot moc ma ban se nho nhat co le la khi be chap chung nhung buoc di dau tien trong doi.
Biet di la buoc phat trien lon trong cuoc doi be. Day cung la dieu ma cac bac cha me thuong thac mac lan lo lang khong biet khi nao thi be se biet di. Thuc te, moi be deu hoc cach di theo tien trien rieng, do vay ban dung voi lo lang khi cuc cung cua ban van chua biet chap chung trong khi thien than ti hon cua mot nguoi ban da biet di. Nhung thong tin duoi day se giup ban nhan dien dau hieu khi be nha ban da san sang de tap di, va nhung gi ban co the lam gi de giup be.
Khi nao be biet di?
Hau het cac be deu chap chung nhung buoc di dau tien vao ngay thoi noi be, nhung thong thuong tu khoang 9 den 18 thang tuoi. Ban dung voi lo lang neu be khong phat trien theo dung quy trinh thong thuong. Mot so be khong bao gio bo ma tu biet dung chuyen sang biet di luon, dieu nay hoan toan binh thuong. Dieu quan trong o giai doan nay la be su dung tay va chan cung luc de di chuyen. Neu con ban co nhung hanh dong nhu ben duoi, thi do la dau hieu be sap biet di:
- Lan vong
- Bo ngang
- Chay tron
- Leo cau thang bang tay
Hay theo doi su tien bo cua be. Ban co thay be van dong nhieu hon thang truoc khong? Be co nhac nguoi len khoi mat dat mot chut khong? Neu co, ban khong phai lo lang gi ca. Tuy nhien, neu hon 1 nam tuoi ma be khong co bat ky bieu hien nao muon tap di, ban se can phai noi chuyen voi bac si.
Leo cau thang bang tay la dau hieu cho thay be sap biet di.
Khuyen khich be tap di nhu the nao?
Hau het cac be deu ton khoang 1000 gio tap luyen tu thoi diem be biet dung cho den khi co the tu di mot minh. Ban co the giup be chuan bi cho nhung buoc chap chung dau tien nhu sau:
Khi be chao doi:
Yeu cau quan trong nhat cho viec tap di la co co lung khoe, va be phat trien co lung khoe bang cach nang dau khi nam bang bung. Vi the can ban danh nhieu thoi gian cho be nam bung khi be thuc giac. Ban cung co the dat cac mon do choi hoac do vat thu vi ngoai tam voi cua be de kich thich be.
Khi be biet ngoi:
Giup be tap thang bang va di chuyen bang cach lan mot trai banh toi, lui voi be. Hoac ban cung co the giu mot mon do choi truoc mat be va di chuyen do choi sang hai ben. Dieu nay se giup be nghieng nguoi qua ben nay va ben kia. Khi be chom toi hoac bo, be se phat trien them suc manh cho co, lung, chan va tay, cung nhu dieu chinh hong nhieu hon. Dieu nay se giup be keo nguoi de dung thang va thup xuong an toan.
Khi be biet dung:
Ban co the giu tay be de be di truoc mat, dong thoi thinh thoang ban hay buong mot tay de be co the trai nghiem su thang bang. Hoac ban co the dung cach xa be mot chut va dong vien khi be co the tu minh dung vung. Dung quen khuyen khich va khen ngoi be that nhieu.
Khi be biet “di dao”:
Sau khi be da biet tu dung vung, be co the bat dau dat dau tay khap nha khi be chom tu tuong den ghe roi den ca ban. Ban hay giup be bang cach sap xep cac do dac vung chac de be co the bam lay va buoc di khap phong. Co the be chua biet ngoi xuong khi dang dung, nhung be se muon hoc truoc khi tu buoc di. Hay dung gan canh be, dung tay giup be nhe nhang dat mong xuong. Sau do, be se co the ngoi xuong ma khong lam dau mong minh.
Cha me gop vai tro ho tro quan trong giup be chuan bi cho nhung buoc di dau tien trong doi.
Cac nguyen tac an toan
Be moi biet di co the di vong quanh nhanh hon ban nghi! Nhung buoc chuan bi sau day se giup bao ve be khoi nguy hiem:
- Loai bo cac loai ban thap co canh sac kho che chan de ngan thuong tich cho be khi va vao. (Nhung vet rach o tren hay o long may rat thuong gap giua cac tre tap di trong phong cap cuu cua benh vien.)
- Cat cac do dac de nga.
- Ra soat day nho trong nha hoac cac do vat ma be co the vuong nga. Cat tham chui chan, keo lai cac tam tham long leo bi xe dich va nhac nho, giam sat cac anh chi em cua be cat het do choi cua chung di.
- Lap dat cac cua an toan o tren va duoi cau thang, va dung quen giam sat khi be o tren cau thang.
- Cat va khoa lai tat ca cac mon do co kha nang gay nguy hiem cho be.
Co nen mua xe tap di?
Cau tra loi ngan gon la khong! Ban nen biet, chinh quyen Canada da co dong thai cam ban tat ca cac loai xe tap di, va Vien Han lam Nhi khoa nuoc My cung khuyen cao mot lenh cam tuong tu tai quoc gia nay. Theo thong ke, moi nam co hang ngan tre phai nhap viec do thuong tich tu viec su dung xe tap di, nhu nga nhao xuong cau thang hay den gan lo bep dang nong. Hon nua, nhung chiec xe tap di con ngan can su phat trien binh thuong cac co tren cua doi chan be.
Xe tap di de gay thuong tich nguy hiem hon la giup be tap di.
Ghe nhun va hinh e-lip cho be cung khong phai la y hay. Du cac loai ghe nay giup giu be dung thang, nhung chung khong giup be tap di nhanh hon. Tren thuc te, nhung thiet bi nay tham chi con lam cham buoc di cua be neu su dung qua thuong xuyen. Chua ke, co the cua be khong duoc chinh thang dung cach thuc khi be ngoi tren cac loai ghe nay. Tot hon het, ban hay de be choi tren san nha hoac trong khu vuc choi rieng danh cho be.
Doi giay dau tien cho be
Khi o trong nha, tot nhat ban nen de be di bang chan tran. Ban chan tran giup be bam vao cac mat phang tron nhu go hay gach men tot hon. Ra khoi nha thi be se can mot doi giay. Nhung khuyen cao sau se giup ban tim mua giay vua van chan be:
- Dung mua giay vao dau gio sang, vi chan thuong phat trien khoang 5% vao cuoi ngay.
- Con ban nen dung khi ban thu giay cho be. Hay bao dam ban co the an toan bo chieu rong ngon cai cua minh vao giua chop giay va cuoi ngon chan be, va got chan chi nen vua du khoang trong de om gon ngon ut cua ban.
- De be chap chung di giay quanh tiem trong khoang nam phut, sau do coi giay ra va quan sat chan be. Neu co cac vet kich ung nao thi doi giay do khong phu hop voi be.
- Kiem tra do vua van cua giay hang thang. Vi o giai doan nay chan be phat trien rat nhanh. Va ban hay chuan bi tinh than de vieng tham tiem giay moi 2-3 thang.
Cuoi cung, du vui mung the nao khi cuc cung chap chung nhung buoc di dau tien thi cung ban phai kien tri. Moi be deu co khung thoi gian rieng de dat cot moc quan trong nay. The nen, su giup do tot nhat ma ban co the mang lai cho be la: dong vien, thiet lap cac quy chuan an toan, va cho. Vi se som thoi, nhung buoc chan chap chung cua be cung se in dau khap nha ban!
Tập đi – Cột mốc quan trọng trong cuộc đời bé
By Meyeucon360
Những năm đầu đời của bé yêu đánh dấu bằng nhiều cột mốc. Nhưng cột mốc mà bạn sẽ nhớ nhất có lẽ là khi bé chập chững những bước đi đầu tiên trong đời.