Cùng với nhiều thứ khác, nỗi sợ hãi sẽ luôn đồng hành và lớn lên cùng trẻ. Thương con, không muốn bé bị giật mình hay nơm nớp sợ về một điều gì đó thì mẹ phải học cách xua đi nỗi sợ hãi của con.
Một đứa trẻ mới sinh đã khóc ré lên - Có phải vì chúng sợ ánh sáng, sợ lạnh, sợ cái cảm giác “trơ trọi” khi không còn được quấn chặt bởi nhau thai khi còn nằm trong bụng mẹ. Và rồi, sau một vài phút chớp chớp mắt làm quen với ánh sáng, được bọc ấm với tấm khăn bông và được mẹ ôm vào lòng cho bú, bé sẽ an tâm và ngủ ngon lành… Một ví dụ nhỏ để mẹ hiểu rằng cùng với nhiều thứ khác, nỗi sợ hãi sẽ luôn đồng hành và lớn lên cùng trẻ. Thương con, không muốn bé bị giật mình hay nơm nớp sợ về một điều gì đó thì mẹ phải học cách xua đi nỗi sợ hãi của con.
1. Bản chất của nỗi sợ hãi
Nỗi sợ hãi dễ biến ta thành người thiếu tự tin, bất an và tới mức nào đó có thể đẩy tới nỗi ám ảnh trong cuộc đời. Song cũng có những nỗi sợ mang tính tích cực như: trẻ nhỏ sợ đứt tay - không dám cầm dao; sợ mẹ la rầy – biết nghe lời hơn; sợ điểm kém – chăm chỉ học bài. Đối với người lớn “sợ” đôi khi giúp ta dừng lại trước những việc không nên làm – nỗi sợ hãi mang tính nhân văn.
Điều đáng nói là người lớn thường suy nghĩ theo cách của mình và cho rằng nỗi sợ hãi của bé là nhảm nhí, ngớ ngẩn. Con kiến nhỏ bé kia thì có gì phải làm con sợ đến thế! Thật ra nỗi sợ của một đứa trẻ có thể khác với người lớn nhưng cảm giác là giống nhau. Nếu chân tay bạn run rẩy, miệng lắp bắp khi nói trước đám đông thì bé run sợ, quýnh lên khi con kiến bò dưới chân mình cũng là điều dễ hiểu. Vì vậy người lớn hãy tôn trọng, lắng nghe và giúp đỡ trẻ vượt qua nỗi sợ hãi hàng ngày.
Cũng cần hiểu thêm về nỗi sợ hãi của trẻ ở góc độ thời gian. Đa số nỗi sợ hãi ở trẻ mang tính tạm thời. Lúc này bé sợ nước, lúc khác bé lại sợ ma, rồi sợ đi học… Nó sẽ qua đi theo năm tháng. Bạn chỉ cần hiểu tâm lý và tác động khéo để nỗi sợ của bé chấm dứt sớm. Trường hợp sợ hãi trở thành nỗi ám ảnh, bạn không thể tự mình giải quyết mà cần tới sự can thiệp của bác sĩ và chuyên gia tâm lý.
2. Hóa giải và xua tan nỗi sợ hãi của con
Mặc dù hay giật mình, biết hờn giận nhưng trẻ dưới 12 tháng ít khi nào cảm thấy sợ hãi. Từ 1 tuổi trở đi, trẻ bắt khám phá thế giới xung quanh. Khả năng tưởng tượng phát triển nhanh và phong phú. Nỗi sợ hãi từ đó cũng được nhân lên muôn màu muôn vẻ.
Dưới đây là những nỗi sợ mà con bạn thường gặp phải và cách khắc phục
Bé sợ người lạ
Bé 1 tuổi đã nhận biết rõ được đâu là người nhà và đâu là người lạ. Bé thường bám lấy mẹ như cái đuôi không lúc nào muốn dời. Thấy người lạ là quay ngoắt mặt đi. Ai có ý định tiếp cận, đưa tay ra bế lập tức bé bấu chặt lấy mẹ hết sức có thể và la lên om sòm khiến ta phải “đầu hàng”.
Từ khi sinh ra bé chỉ gắn bó và quen hơi của mẹ thôi! Trao tay cho người khác bé sẽ cảm có cảm giác như bị chia lìa, bất an và sợ hãi. Đây là tâm lý chung của các bé khi bước sang giai đoạn nhận thức rõ người thân – người lạ. Tuy nhiên, nếu mẹ sợ bé khóc và luôn giữ con khư khư bên cạnh thì nỗi sợ hãi kia sẽ không được chấm dứt.
Sợ người lạ, bé trở nên rụt rè, nhút nhát
>>> Làm gì để giúp con?
Để bé cưng hết sợ người lạ và mẹ đỡ vất vả khi cứ phải kè kè bên con, việc tập cho con “hòa đồng” với mọi người xung quanh ngay từ nhỏ sẽ rất cần thiết. Lúc bé còn ẵm ngửa, thường xuyên để ông bà, cô dì, chú… trong gia đình bế bé. Có dịp giao lưu với hàng xóm thì mẹ cũng nên cho con đi “hóng hớt” chuyện… một chút nhé. Cứ như vậy bé sẽ dần quen và cảm thấy thích thú khi được tiếp xúc với mọi người.
Khi bé đã nhận thức rõ ràng đâu là người quen – người lạ cũng là lúc trở nên “khó tính” hơn. Việc mẹ trao bé cho ai khác khi mỏi tay hay cần làm gì đó sẽ khó khăn ngàn lần. Mẹ cần kiên nhẫn, cho con tiếp xúc từ từ, đầu tiên với những bé cùng lứa tuổi. Cũng đừng quên thường xuyên đưa bé tới chơi nhà họ hàng, đi công viên, mời người quen về nhà chơi (đặc biệt là những người vui vẻ, có khiếu hài hước, nịnh trẻ con giỏi). Thấy con cười toét miệng khi được ai đó hỏi han, không ngại ngần theo các anh chị đi mua bánh kẹo… chứng tỏ mẹ đã thành công với việc giúp con xua tan nỗi sợ rồi đấy.
Bé sợ ma
Trí tưởng tượng của trẻ con rất phong phú, đa dạng. Hình ảnh mụ phù thủy, ma quỷ... từ trong truyện cổ tích hay phim hoạt hình có thể bước ra ngoài đời thật bất cứ khi nào. Nhất là khi bé ở một mình vào buổi tối. Con ma không đầu luôn chầu trực đâu đó trong từng góc phòng, sẵn sàng nhảy bổ ra ăn thịt trẻ con - trong khi bé biết mình không đủ sức mạnh để chống lại. Vì vậy mẹ dễ dàng nhận thấy bé khăng khăng không chịu ngủ một mình, trong giấc ngủ thường gặp ác mộng. Điều này không chỉ các bé 3-4 tuổi, bước sang tuổi teen, trẻ còn ám ảnh bởi con ma không có thực này.
Bóng tối sẽ tiếp tay cho trí tưởng tượng ma quỷ ở trẻ
>>> Làm gì để giúp con?
Không nên tiêm nhiễm vào đầu óc non nớt của bé những lời dọa nạt như: “con không ăn ngoan là mẹ gọi ông kẹ lại bắt con đó”, “mau ngủ đi không là con ma nó xuất hiện bây giờ”… Với lời dọa nạt như vậy mẹ muốn con ngoan ngoãn nghe lời. Vô hình chung hình tượng ma quỷ trở thành nỗi ám ảnh từ bữa ăn tới giấc ngủ của trẻ.
Tới giờ ngủ nếu bé cứ chui tọt vào phòng của ba mẹ, không chịu ngủ một mình vì sợ con ma xuất hiện. Đầu tiên mẹ cần đảm bảo mở đèn ngủ để có lượng ánh sáng cần thiết trong phòng bé. Bé sẽ yên tâm hơn khi không phải chống chọi với không gian tối tăm đầy ma mị.
Nên dắt con đi kiểm tra từng ngóc ngách mà bé cho rằng có con ma đang ẩn náu. Với biện pháp này bạn đã khẳng định được rằng: “Nhà mình tuyệt đối không có ma đâu con”. Bé vì vậy mà an tâm ngủ ngon lành.
Sắm cho con những người bạn gấu bông, thỏ bông, siêu nhân… để bé ôm khi ngủ. Bé sẽ cảm thấy mình không đơn độc và luôn có người bảo vệ kề bên.
Khéo léo hỏi bé xem con ma con “thấy” nó như thế nào? Bạn giúp con phác họa ra giấy, sau đó có thể thêm cho nó một vài chiếc răng sún, một cái mũi đỏ… để con ma đáng sợ trở thành con ma vui vẻ, đáng yêu trong mắt và trí tưởng tượng của bé.
Giup con xua di noi so hai (P.1)
Cung voi nhieu thu khac, noi so hai se luon dong hanh va lon len cung tre. Thuong con, khong muon be bi giat minh hay nom nop so ve mot dieu gi do thi me phai hoc cach xua di noi so hai cua con.
Mot dua tre moi sinh da khoc re len - Co phai vi chung so anh sang, so lanh, so cai cam giac “tro troi” khi khong con duoc quan chat boi nhau thai khi con nam trong bung me. Va roi, sau mot vai phut chop chop mat lam quen voi anh sang, duoc boc am voi tam khan bong va duoc me om vao long cho bu, be se an tam va ngu ngon lanh… Mot vi du nho de me hieu rang cung voi nhieu thu khac, noi so hai se luon dong hanh va lon len cung tre. Thuong con, khong muon be bi giat minh hay nom nop so ve mot dieu gi do thi me phai hoc cach xua di noi so hai cua con.
1. Ban chat cua noi so hai
Noi so hai de bien ta thanh nguoi thieu tu tin, bat an va toi muc nao do co the day toi noi am anh trong cuoc doi. Song cung co nhung noi so mang tinh tich cuc nhu: tre nho so dut tay - khong dam cam dao; so me la ray – biet nghe loi hon; so diem kem – cham chi hoc bai. Doi voi nguoi lon “so” doi khi giup ta dung lai truoc nhung viec khong nen lam – noi so hai mang tinh nhan van.
Dieu dang noi la nguoi lon thuong suy nghi theo cach cua minh va cho rang noi so hai cua be la nham nhi, ngo ngan. Con kien nho be kia thi co gi phai lam con so den the! That ra noi so cua mot dua tre co the khac voi nguoi lon nhung cam giac la giong nhau. Neu chan tay ban run ray, mieng lap bap khi noi truoc dam dong thi be run so, quynh len khi con kien bo duoi chan minh cung la dieu de hieu. Vi vay nguoi lon hay ton trong, lang nghe va giup do tre vuot qua noi so hai hang ngay.
Cung can hieu them ve noi so hai cua tre o goc do thoi gian. Da so noi so hai o tre mang tinh tam thoi. Luc nay be so nuoc, luc khac be lai so ma, roi so di hoc… No se qua di theo nam thang. Ban chi can hieu tam ly va tac dong kheo de noi so cua be cham dut som. Truong hop so hai tro thanh noi am anh, ban khong the tu minh giai quyet ma can toi su can thiep cua bac si va chuyen gia tam ly.
2. Hoa giai va xua tan noi so hai cua con
Mac du hay giat minh, biet hon gian nhung tre duoi 12 thang it khi nao cam thay so hai. Tu 1 tuoi tro di, tre bat kham pha the gioi xung quanh. Kha nang tuong tuong phat trien nhanh va phong phu. Noi so hai tu do cung duoc nhan len muon mau muon ve.
Duoi day la nhung noi so ma con ban thuong gap phai va cach khac phuc
Be so nguoi la
Be 1 tuoi da nhan biet ro duoc dau la nguoi nha va dau la nguoi la. Be thuong bam lay me nhu cai duoi khong luc nao muon doi. Thay nguoi la la quay ngoat mat di. Ai co y dinh tiep can, dua tay ra be lap tuc be bau chat lay me het suc co the va la len om som khien ta phai “dau hang”.
Tu khi sinh ra be chi gan bo va quen hoi cua me thoi! Trao tay cho nguoi khac be se cam co cam giac nhu bi chia lia, bat an va so hai. Day la tam ly chung cua cac be khi buoc sang giai doan nhan thuc ro nguoi than – nguoi la. Tuy nhien, neu me so be khoc va luon giu con khu khu ben canh thi noi so hai kia se khong duoc cham dut.
So nguoi la, be tro nen rut re, nhut nhat
>>> Lam gi de giup con?
De be cung het so nguoi la va me do vat va khi cu phai ke ke ben con, viec tap cho con “hoa dong” voi moi nguoi xung quanh ngay tu nho se rat can thiet. Luc be con am ngua, thuong xuyen de ong ba, co di, chu… trong gia dinh be be. Co dip giao luu voi hang xom thi me cung nen cho con di “hong hot” chuyen… mot chut nhe. Cu nhu vay be se dan quen va cam thay thich thu khi duoc tiep xuc voi moi nguoi.
Khi be da nhan thuc ro rang dau la nguoi quen – nguoi la cung la luc tro nen “kho tinh” hon. Viec me trao be cho ai khac khi moi tay hay can lam gi do se kho khan ngan lan. Me can kien nhan, cho con tiep xuc tu tu, dau tien voi nhung be cung lua tuoi. Cung dung quen thuong xuyen dua be toi choi nha ho hang, di cong vien, moi nguoi quen ve nha choi (dac biet la nhung nguoi vui ve, co khieu hai huoc, ninh tre con gioi). Thay con cuoi toet mieng khi duoc ai do hoi han, khong ngai ngan theo cac anh chi di mua banh keo… chung to me da thanh cong voi viec giup con xua tan noi so roi day.
Be so ma
Tri tuong tuong cua tre con rat phong phu, da dang. Hinh anh mu phu thuy, ma quy... tu trong truyen co tich hay phim hoat hinh co the buoc ra ngoai doi that bat cu khi nao. Nhat la khi be o mot minh vao buoi toi. Con ma khong dau luon chau truc dau do trong tung goc phong, san sang nhay bo ra an thit tre con - trong khi be biet minh khong du suc manh de chong lai. Vi vay me de dang nhan thay be khang khang khong chiu ngu mot minh, trong giac ngu thuong gap ac mong. Dieu nay khong chi cac be 3-4 tuoi, buoc sang tuoi teen, tre con am anh boi con ma khong co thuc nay.
Bong toi se tiep tay cho tri tuong tuong ma quy o tre
>>> Lam gi de giup con?
Khong nen tiem nhiem vao dau oc non not cua be nhung loi doa nat nhu: “con khong an ngoan la me goi ong ke lai bat con do”, “mau ngu di khong la con ma no xuat hien bay gio”… Voi loi doa nat nhu vay me muon con ngoan ngoan nghe loi. Vo hinh chung hinh tuong ma quy tro thanh noi am anh tu bua an toi giac ngu cua tre.
Toi gio ngu neu be cu chui tot vao phong cua ba me, khong chiu ngu mot minh vi so con ma xuat hien. Dau tien me can dam bao mo den ngu de co luong anh sang can thiet trong phong be. Be se yen tam hon khi khong phai chong choi voi khong gian toi tam day ma mi.
Nen dat con di kiem tra tung ngoc ngach ma be cho rang co con ma dang an nau. Voi bien phap nay ban da khang dinh duoc rang: “Nha minh tuyet doi khong co ma dau con”. Be vi vay ma an tam ngu ngon lanh.
Sam cho con nhung nguoi ban gau bong, tho bong, sieu nhan… de be om khi ngu. Be se cam thay minh khong don doc va luon co nguoi bao ve ke ben.
Kheo leo hoi be xem con ma con “thay” no nhu the nao? Ban giup con phac hoa ra giay, sau do co the them cho no mot vai chiec rang sun, mot cai mui do… de con ma dang so tro thanh con ma vui ve, dang yeu trong mat va tri tuong tuong cua be.
Giúp con xua đi nỗi sợ hãi (P.1)
By Meyeucon360
Cùng với nhiều thứ khác, nỗi sợ hãi sẽ luôn đồng hành và lớn lên cùng trẻ. Thương con, không muốn bé bị giật mình hay nơm nớp sợ về một điều gì đó thì mẹ phải học cách xua đi nỗi sợ hãi của con.